Cộng đồng kinh tế ASEAN được thành lập

Thanh Hà

Thủ tướng Malaysia Najib Razak tiếp đón Tổng thống Obama tại Kuala Lumpur : Mỹ hoan nghênh Cộng đồng ASEAN thực hiện "bước tiến hội nhập quan trọng" - REUTERS /Jonathan Ernst

Tại Thượng đỉnh ASEAN lần thứ 27 tổ chức tại Malaysia, ngày 22/11/2015, lãnh đạo 10 nước thành viên chính thức thành lập « Cộng đồng ASEAN – AEC» theo mô hình của Liên Hiệp Châu Âu. Tuy nhiên, theo các nhà quan sát, các nước Đông Nam Á cần có nhiều thời gian để thực sự tiến tới một thị trường chung, như của Châu Âu.

Nguyên thủ các quốc gia đối tác của ASEAN và Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc chứng kiến buổi lễ lý kết vào bản Tuyên bố Kuala Lumpur 2015. Đây là một bước tiến quan trọng trên con đường hội nhập kinh tế của các nước Đông Nam Á, sau 48 năm kể từ khi ASEAN được hình thành.

Từ nhiều năm qua 10 thành viên trong khu vực đã đề ra mục tiêu thành lập Cộng đồng Kinh tế ASEAN vào năm 2015. Một khi chính thức có hiệu lực, đây sẽ là một thị trường chung. ASEAN cam kết tiếp tục xóa bỏ các hàng rào thuế quan và phi thuế quan, tạo điều kiện thuận lợi cho trao đổi mậu dịch, đầu tư. Hiệp hội các nước Đông Nam Á hiện là một khu vực với hơn 600 triệu dân và với hơn 2.600 tỷ đô la GDP. 

Tới nay, ASEAN vẫn thường xuyên bị chỉ trích là chậm đưa ra những biện pháp cụ thể để xây dựng một thị trường chung. Thủ tướng Malaysia, Najib Razak, trong cương vị nước chủ nhà đã kêu gọi các đối tác Đông Nam Á nhanh chóng chứng minh « thực tâm » của ASEAN để tiến tới một cộng đồng kinh tế chung, từ hàng hóa, đến vốn đầu tư, cũng như các nguồn nhân lực đều được tự do đi lại.

Tuy nhiên, lãnh đạo Malaysia ý thức được rằng, để đạt được mục tiêu đó, ASEAN phải vượt qua nhiều bất đồng, đặc biệt là những điều khoản cho phép xóa bỏ các hàng rào quan thuế. 

Một nhà ngoại giao có mặt tại Kuala Lumpur trong buổi lễ khai sinh Cộng đồng Kinh tế ASEAN ghi nhận : cho dù Hiệp Hội các nước Đông Nam Á sẽ còn mất nhiều năm để thực sự tiến tới một thị trường chung, nhưng với Tuyên bố Kuala Lumpur 2015, hy vọng là từ nay trở đi « mỗi thành viên sẽ quan tâm nhiều hơn đến những lợi ích chung của khu vực ». 

Chứng kiến buổi lễ thành lập Cộng đồng Kinh tế ASEAN hôm nay, lãnh đạo các quốc gia đối tác của ASEAN như Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama, Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường, hay Thủ Tướng Ấn Độ Narendra Modi, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe … đều tuyên bố ủng hộ Cộng đồng Kinh tế ASEAN.

Washington xem đây là « một bước tiến quan trọng trên con đường hội nhập » của các nước trong khu vực Đông Nam Á và Cộng đồng kinh tế ASEAN sẽ đóng góp nhiều hơn trong việc duy trì ổn định tại khu vực. ASEAN bao gồm 10 nước thành viên : Brunei, Cam Bốt, Lào, Miến Điện, Malaysia, Indonesia, Philippines, Singapore Thái Lan và Việt Nam.